enerji demokrasisi

AB’nin komşuları arasında önemli bir ülke olan Türkiye, AB-Çin yeşil ilişkileriyle de yakından ilgili. Yenilenebilir enerji, AB-Çin rekabet-işbirliği ekseninin Türkiye'de nasıl şekillendiğinin merkezinde yer alırken, ülkenin makroekonomik ve siyasi dinamiklerinden de doğrudan etkileniyor.

Mevcut küresel gaz krizinin nedenleri artık iyice anlaşıldı. Avrupa, kendini boru hattı arzındaki eksiklik ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) teslimatlarını çekememe şeklinde gösteren iki tedarik zorluğunun kesişim bölgesinde buluyor. Bunun sonucunda, kışa yaklaşırken depolama seviyeleri düşük ve fiyatlar son derece yüksek. Ancak Birleşik Krallık’ın çoğu Avrupa ülkesinden daha savunmasız olduğu görülüyor. Peki, neden böyle ve mevcut durumdan hangi dersler çıkarılabilir?

COP26, yıkıcı sonuçları olan sağlık politikalarının, iklim için harekete geçmek ve buna verilen finansal desteği artırmakla ilgili gerçekleşmemiş vaatlerin gölgesinde, daha önce eşi benzeri görülmemiş şekilde yanlış çözümlerle tüm dünyanın dikkatinin fosil yakıtlardan acilen vazgeçilmesi dışında konulara çekildiği bir ortamda gerçekleştiriliyor.

Yakın zamanlarda Kore'nin güneş enerjisi kapasitesindeki artış Kore halkının takdirini kazandı. Ancak birçok kişi, çevreciler de, yeterli olmadığı gerekçesiyle Moon Jae-in'in güneş enerjisi politikasını eleştiriyor. Yi Hyun Kang bunun nedenlerini açıklıyor.

Avrupa Birliği ve Almanya sırasıyla 2050 (AB) ve 2045 (D) yıllarına kadar iklim nötr olmak istiyorlar. İklim tarafsızlığı yükümlülüğü, yoğun emisyona neden olan uygulamalarla ürünlerin yerine emisyonsuz alternatiflerin gelmesi sonucunu doğuracaktır. Bir alternatif de iklimi koruyucu hidrojen. Ne var ki hidrojen, tüm zorlukları bir kerede çözen, her amaca uygun mucizevi bir çözüm değil. Zira bunun için fazlasıyla değerli ve pahalı. Çoğu zaman doğrudan elektrik kullanmak daha ucuz ve mantıklıdır.

Dünya petrol ekonomisinin merkez üssü olmalarına rağmen, Orta Doğu'daki ülkeler fosil yakıtlardan uzaklaşma ihtiyacının farkında. Bunun için bazıları nükleer enerjiye de güveniyor. Geçiş ihtiyacı, daha ziyade fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak ve ekonomiyi büyütmek ve aynı zamanda artan genç nüfusa iş sağlamak gibi bölgesel önceliklerden kaynaklanıyor. İlk bakışta nükleer, bölgenin bu ikili hedeflere ulaşmasına yardımcı olmak için uygun bir araç gibi görünüyor. Bununla birlikte, Orta Doğu ülkelerinin, nükleer yerine daha umut verici güneş ve rüzgâr endüstrilerine yatırım yapması daha iyi olacaktır.

Yeni nükleer enerjinin maliyeti, kilovatsaat başına, kıyı rüzgârı enerjisinin maliyetinden yaklaşık 5 kat fazladır. Nükleerin, planlanması ile işletmeye başlanması arasında 5-17 yıl gibi bir zaman geçer, hatta daha fazla; ve üretilen birim elektrik başına ortalama 23 kat daha fazla emisyon üretir.

Nükleer enerji iklim hedeflerine ulaşmamızda yardımcı olabilir mi? Mycle Schneider, yılda bir yayımlanan,  küresel nükleer enerji endüstrisinin durumunu ve eğilimlerini ele alan Dünya Nükleer Endüstri Durum Raporu’nun (WNISR) editörü, bu soruya hayır cevabı veriyor.

Ortadoğu ülkeleri, dünyanın petro-ekonomisinin merkez üssü olmalarına rağmen, fosil yakıtlar dışında başka kaynaklara yönelmek gerektiğinin farkındadır. Bu çeşitlendirme ihtiyacı en çok, fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak ve bir yandan ekonomiyi büyütürken diğer yandan artan genç nüfus için istihdam sağlamak gibi daha geniş bölgesel önceliklerden kaynaklanmaktadır.