Başbakan Davutoğlu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sık sık “Yeni Türkiye vizyonu”ndan söz etmeleri nedeniyle, bir süredir bütün ülke “yeni” ve “eski” Türkiye'yi tartışıyor. Geleceğin Türkiye'sinde toplum ve siyasetin yeni nesiller tarafından, daha doğrusu bugünün çocukları tarafından şekillendirileceği ortada.

Cumhurbaşkanlığı seçimi kampanyasında genç seçmenlere hitaben kaleme aldığı bir mektupta, Tayyip Erdoğan gençliğin gelecekte oynayacağı rolün önemini çok net bir dille vurguluyordu. Dahası, gelecek nesle dair vizyonunu da ortaya koyuyordu:

“2023 hedefleri yolunda millî ve manevî değerlerine bağlı, ahlâklı, etkin, girişimci, donanımlı, evrensel değerler ile kendi tarihinden aldığı değerleri harmanlamayı bilen bir gençlik tasavvur ediyoruz. Gençliğimizin şiddetten, istismar siyasetinden, başkalarının fikir ve yaşam tarzına tahammül edemeyen ideolojilerden uzak kalması; millî ve manevî değerlerine bağlı, özgür bireyler olarak geleceğe yürümesi en büyük arzumuz. Özellikle gençlerimizin, manevî değerlerin istismarı suretiyle, kendi ülkesine ve kendi milletine ihanet içinde olan şebekelerden uzak durması, bu tuzaklara düşmemesi, üzerinde hassasiyetle durduğumuz bir konu. İnanıyorum ki, Türkiye gençliği maskelerin ardındaki karanlık yüzleri görecek, Türkiye'nin bağımsızlığına, bayrağımızın itibarına, vatanımızın bütünlüğüne, milletimizin dirliğine yönelik her türlü girişimi iman ve vatan sevgisiyle dolu yüreğiyle etkisiz hale getirecektir.” (Yeni Şafak, 6 Ağustos 2014)

Bu mektup üzerine, biz de Perspectives olarak, bugün Türkiye'de gençliğin karşı karşıya olduğu koşulları resmetmek istedik. Bir hükümetin çıkardığı cumhurbaşkanı adayı ülke gençliğe mektup yazınca, insan gençlerin yararına politikaların hayata geçirileceği beklentisine kapılıyor. Ülkede gençliğin içinde bulunduğu koşulların son derece iyi olduğu gibi bir izlenim oluşuyor.

Ne var ki, bu özel sayının konseptini oluştururken, kamuoyundaki ifadeyle “taş atan çocuklar”ın uzun süreli tutukluluk hali de, hapishanelerdeki cinsel istismar ve çocuk ve insan hakları ihlalleri de gündemimize geldi. CHP milletvekili Sezgin Tanrıkulu'nun son on yılda devlet bakımevlerinde kaybolan altı bin çocukla ilgili TBMM'ye verdiği soru önergesini hatırlıyoruz. Tanrıkulu'nun çocuklara yönelik cinsel istismara dair davaların sayısındaki olağanüstü artışla ilgili soru önergesini de hatırlıyoruz ayrıca.

Söz konusu önergeye göre, bu tür davaların sayısı 2006'da 2.414'ten 2011'de 16.827'ye çıkmış bulunuyor. (TBMM, 2 Mayıs 2014, Sayı 24406). Haliyle, hükümetin bu önergelere vereceği cevapları okumak için sabırsızlanıyorduk. Ne yazık ki, diğer pek çok soru önergesinde de olduğu gibi, hükümet yasal yükümlülüklerini yerine getirmedi ve söz konusu önergeleri yanıtsız bıraktı. (http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/yazili_sozlu_soru_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=155085).

Bu durumda, önergelerde sunulan verilerin doğru olduğunu varsayıyoruz; aksi takdirde hükümet organları farklı veriler sunardı.

Perspectives'in bu sayısında yer alan bilimsel makaleler Türkiye nüfusunun üçte birini teşkil eden 18 yaş altı gençlerin durumuna ışık tutuyor. İlerleyen sayfalarda okuyacağınız gibi, çocukların yüzde 20'si –her üç kız çocuğundan biri ve beş oğlan çocuğundan biri– cinsel istismara maruz kalıyor. Türkiye'deki her üç evlilikten birinde gelin daha çocuk yaşta ve evlendirilen kızların üçte birinden fazlası kocasının ilk eşi değil. 18 yaş altı çocukların yaklaşık yüzde 6'sı günde en az 11 saat çalışıyor. Bu gençlerin geleceğini, travmatik deneyimler ve zorlu yaşam şartları şekillendiriyor.

Bu olguların ülkenin siyasî geleceği üzerinde nasıl bir etkisi olacağını bilmiyoruz henüz. Ama siyasî demeçler ve sosyal gerçeklik arasında müthiş bir uçurum var. Seçimler, ideoloji üretimi ve popülizm bağlamında, gençlik stratejik bir araç gibi görülüyor. Peki ama, “Yeni Türkiye” düsturunun temel dayanaklarından biri bir mit üzerine kuruluysa, bu düstur hakkında ne düşünmemiz gerekir?

Perspectives ekibi adına

Ulrike Dufner

* Perspectives dergisi ücretsizdir. Dergi aboneliği için info@tr.boell.org adresine başvurabilir ve posta adresinizi bildirebilirsiniz.