Küresel Yönetişim

Hem AB hem de Doğu Ortaklığı ülkelerinde gözlemlediğimiz bir husus, her iki tarafta da ilişkiler konusunda giderek artan gerçekçilik ve ayrıca ilişkilerin sınırları konusunda yaşanan hayal kırıklığıdır.

2019 yılı, altı eski Sovyet cumhuriyetinin, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Gürcistan, Moldovya ve Ukrayna’nın girişimiyle imzalanan Doğu Ortaklığı’nın onuncu yılına tekabül ediyor. Ermenistan ve Belarus açısından gelişimin yönü çok açık: bu ülkelerde, siyasi kurumlar, Avrupa Birliği ile kurdukları yakın işbirliğine rağmen, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün yanısıra Avrasya Ekonomik Birliği ile uyumlanmayı tercih etti. 

AB ve NATO üyeliği Gürcistan için kilit önemdeki dış politika öncelikleri. Bu öncelikler genel kamuoyundan yaygın destek görüyor. Ülke nüfusunun yüzde 77’si hükümetin Avrupa Birliği’ne üyelik konusundaki irade beyanını onaylarken yüzde 74’ü de NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) üyeliğini destekliyor.

Geçen yıl Ermenistan, halkın iktidarın gasp edilmesine karşı sokaklara dökülmesiyle gerçekleşen ve “Kadife Devrim” adı verilen barışçıl politik dönüşüme sahne oldu. Bu demokratik açılım Ermenistan’a duran dönüşüm sürecini yeni başlatmanın yanı sıra AB ile ilişkilerini de yeniden inşa etme fırsatı veriyor. Kuşkusuz her iki tarafın da adım atmadan önce yeniden kendine dönüp bakması gerekiyor.

Güvenlik konusuna feminist bir yaklaşım, insan güvenliğini kavramaya ve artırmaya, silahsızlanma ve silah denetimi de dahil olmak üzere önleyici tedbirler geliştirmeye dayanır. Sadece devletin ulusal çıkarlarına uygun olduğunda kullanılabilecek ve uymadığında görmezden gelinecek bir husus değildir.

Tüm Orta Doğu ve Körfez bölgesinde dikkatler İran'a odaklandı. Bir tek Lübnan’da anlaşmazlığa dair ilgi eksikliği var gibi görünüyor.

ABD ile İran arasındaki nükleer program anlaşmazlığı doruğa ulaşıyor. Artan cezai yaptırımlar halkı gitgide daha fazla etkiliyor.

Rusya’nın Orta Doğu’da yürüttüğü politika doğrudan kendi ülkesinin çıkarlarına yöneliktir: büyük bir güç olarak rolünü yerine getirmek, bölgeyi dengelemek ve olası riskleri en aza indirmek. Bu elbette bir takım fırsatlar sunmakta.