Küresel Yönetişim

Bu yazıda G20 2015 sürdürülebilirlik gündemi altında Türkiye’nin iklim ve enerji politikaları, devlet politikaları, G20 müzakereleri ve sivil toplumun bakışı açısı, talepleri bakımından değerlendirilecektir. 

G20’nin başkanlığının Türkiye’de olduğu 2015 yılında C20 süreci toplumsal cinsiyet eşitliği alanında çalışan bizler için ayrı bir öneme sahipti. 

Küreselleşmenin bugünkü koşulları, etnik ve kültürel kökenleri farklı bireylerin yani, “öteki”lerin hakları tartışmalarını, Kant’ın Ebedî Barış makalesi üzerinden tartışmayı gerekli kılıyor sanırım. Küreselleşmenin bugünkü koşulları derken, belki de küresel bir savaşın eşiğinde bulunduğumuz bugünlerde, bir ucu “Avrupa Anayasası”na uzanan, diğer ucu Ortadoğu’da yüzyıllık sınırların belirsizleştiği bir gerçekliğe uzanıyor. Tüm bu gerçeklik, insanlığın “ebedi barış günleri” için aldığı yolu da gözler önüne seriyor.

Türkiye’nin Suriyeli mülteci paradigması altı hafta gibi bir sürede tamamıyla değişti. Aşağıda daha ayrıntılı tartışılacak bu değişiklikleri şöyle özetleyebiliriz. 

Kayıt sırasında Suriyeli ailelerden sunmaları mümkün olmayan, muhtardan alınacak ikametgâh belgesi, kira kontratı ya da elektrik-su faturası gibi, belgeler talep edilebiliyor. Bu tür zorluklar çocukların okula kaydının yapılmasının önünde ciddi engel oluşturuyor.

Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkiler 2015’in 26 Kasım’ına kadar son derece parlaktı. Türkiye, Rusya’da telaffuzu dahi şeytana eşdeğer kabul edilen NATO’nun bir üyesi olsa da, önce başbakan ardından cumhurbaşkanı olan Erdoğan’ın yönetimi altındayken küresel Batı karşıtlığının bir parçası olarak görülmeye başlandı.    

Barış ve Demokrasi Hareketi’nin kurucularından Mustafa Akıncı’nın Kuzey Kıbrıs’ta cumhurbaşkanı seçilmesi hem Türkiye-Kuzey Kıbrıs ilişkilerinde hem de Kıbrıs’ta uzlaşma doğrultusunda yeni bir dönemi başlattı.

Bugün Türkiye’de bir Ermeni veya Yahudi, Rum, Müslüman olmayan bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının diğerlerinin eşiti olduğunu sadece kâğıtta yazabiliyorsunuz, çoğu insan “yabancı” diyor, hâlâ o kafadayız. Bundan 100-150 sene evvel başka türlü olduğunu düşünmek mümkün bile değil. Söyleşi...

Türkiye’nin dış politikasının ana amacı itibariyle diğer devletlerin davranışlarını etkilemek veya kendi eylemlerini uluslararası ortama göre düzenlemek gibi bir kaygısı yoktur. Dış politika söylem ve pratiğinin ana kaygısını iç politik etkileri oluşturmaktadır.

“İmar-ihale-kredi” çarkını yöneten ve burada oluşan artıktan pay alan hükümet aktörlerinin farklı amaçlarla kullanabileceği büyük tutarlar oluşuyor. Bu, hızlı artık üretme kapasitesi olmayan güçsüz kapitalist ekonomilerde ortaya çıkan bir “artık biriktirme modeli”. Doğrudan kapitalist piyasanın işleyişiyle oluşan ve üretim sürecinden transfer edilen artıklardan değil, siyasal süreçlerde, devletin tek yanlı yetkilerini kullanarak el koyduğu rantlardan oluşan bu “rant havuzu”nun paylaşımına dayalı bir model.