Eğitimde Eleştirel Dijital Okur-Yazarlık

Dijital okuryazarlık, medya, dijital medya, haber, bilgi okuryazarlıkları gibi pek çok alana temas ediyor. “Eleştirel dijital okuryazarlık” ise eleştirel düşünmenin, dijital çağın ayrılmaz bir parçası olduğunu vurguluyor. 

Eleştirel dijital okuryazarlık, bilgiye erişme, bilgiyi işleme, anlamlandırma, güvenilir kaynaklara ulaşabilme, nitelikli kaynakları tespit edebilme, dijital çağda etkin olarak katılım gösterebilme, çevrimiçi güvenlik, dijital esenlik gibi kavramları tanıyabilme gibi pek çok beceriyi beraberinde getiriyor.  

Öğretmenleri odağına alan projenin kurgusunu Ekim 2020 tarihinde yapılan ve Öğretmen Ağı aracılığıyla Öğretmen Ağı Değişim Elçileri arasında yaygınlaştırılan “Öğretmenlerin diijital okuryazarlık deneyimi ve öğrencilerle işlenen derslerde ihtiyaçlarını tespit anketi”ne ve Kasım ayındaki ilk Öğretmen Ağı Değişim Elçileri ve Teyit deneyim paylaşımı buluşmasına dayanıyor. 

312 öğretmenin katıldığı ankette, öğretmenlerin yaklaşık yüzde 65’i daha önce öğrencilerinin dijital okuryazarlık konusunda güçlenmesine yönelik çalışmalar yürütmediğini belirtiyor. Fakat ankete katılan öğretmenler kendilerini yetkin hissettiklerinde dijital ve medya okuryazarlığı konusunda öğrencileri (yüzde 96’sı) ve velilerini (yüzde 89’u) bilgilendirmek isteyeceklerini söylüyor. Ayrıca öğretmenler, kendilerinin ve öğrencilerin dijital okuryazarlık becerilerinin gelişmesini önemsiyorlar. İhtiyaçlarını etkinlik önerileri, eğitim materyalleri, atölyeler ve alanında uzman kişilerle işbirliği olarak tespit ediyorlar.

Gözlemlenen ihtiyaç ve deneyimlere dayanarak Teyit.org'un Öğretmen Ağı ile birlikte oluşturduğu ve Ekim 2021’e kadar süren proje boyunca hedefler:

• eleştirel dijital okuryazarlık becerilerini güçlendirmek 
• öğretmenlerin kendi deneyimlerini paylaşabileceği bir alan açmak 
• sınıf ortamına eleştirel düşünmeyi teşvik eden etkinliklerin taşınmasına katkıda bulunmak
• sınıf içi etkinlikleri ve materyalleri birlikte üretmek  
• yanlış bilgi çağındaki kavramları tartışmaya açmak  
• dijital medya, bilgi düzensizliği konularında kavramsal güçlenme sağlamak 

Heinrich Böll Stiftung'un desteği ile tamamlanan "Eleştirel dijital okuyazarlık için öğretmenlerle birlikte" projesinin sonunda öğretmenlerle birlikte deneyimlenenler ve üretilen etkinlik önerilerinin derlendiği el kitabını buradan ücretsiz indirebilirsiniz.