Olağanlaşan OHAL
Oağanüstü halin (OHAL) ilan edildiği 20 Temmuz 2016 tarihinden bugüne dek toplam 1194 maddeden oluşan 30 adet OHAL Kanun Hükmünde Kararnamesi (KHK) yayınlandı ve bunlarla mevzuat alanında toplam 1000 maddenin üzerinde yeni düzenleme yapıldı.
Çoğunluğu OHAL’in ilan ediliş nedenleriyle ilişkili olmayan bu düzenlemelerle, milli savunma ve iç güvenlikten yargı ve personel rejimine, ekonomi ve sosyal güvenlikten idari yapıya, eğitim ve sağlığa kadar birçok alanda devlet-toplum ilişkilerini yeniden yapılandırmayı amaçlayan değişikliklere gidildi.
İsmet Akça, Süreyya Algül, Hülya Dinçer, Erhan Keleşoğlu ve Barış Alp Özden’in titizlikle hazırladığı “Olağanlaşan OHAL: KHK’ların Yasal Mevzuat Üzerindeki Etkileri” başlıklı bu raporda, OHAL sürecinde bugüne kadar çıkarılan tüm KHK’lar mercek altına alarak, bunların ülkenin siyasal, toplumsal, iktisadi yapılarına ve ilişkilerine yönelik gerçekleştirmeyi hedeflediği, mikro ve makro düzeylerde son derece ciddi ve köklü değişiklikler ortaya sermeye çalışıldı.
OHAL KHK’ları eliyle Türkiye’nin yönetsel yapısında ve yasal rejimde gerçekleştirilmek istenen yapısal dönüşümün bir tahlilini yapmayı; böylece siyasi iktidarın, olağanüstü rejim usullerini kullanarak siyasi/hukuki/ toplumsal kurumları nasıl yeniden yapılandırdığını anlamaya katkı sunmayı amaçlayan raporu ilginize sunuyoruz.
Product details
Table of contents
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ 7
1. SAVUNMA VE EMNİYET 9
1) Milli Savunma Bakanlığı 9
2) Genelkurmay Başkanlığı 11
3) Yüksek Askeri Şura13
4) Jandarma Genel Komutanlığı 14
a.) Tanım ve Bağlılık 14
b.) Atanma 14
c.) Kuruluş, Teşkilat ve Konuş 14
d.) Görevler ve Sorumluluk Alanı 15
e.) Personel: Kaynakları, Terfiler, Özlük Hakları ve Uygulanacak Mevzuat 15
f.) Denetleme ve Düzenleyici İşlemler 16
g.) Disiplin, Soruşturma, Ceza 16
h.) İkmal Esasları 17
i.) Diğer 17
5) Sahil Güvenlik Komutanlığı 17
a.) Tanım ve Bağlılık 18
b.) Atanma 18
c.) Görev ve Sorumluluk Alanı 18
d.) Personel: Kaynakları, Terfiler, Özlük Hakları ve Uygulanacak Mevzuat 19
e.) Denetleme ve Düzenleyici İşlemler 20
f.) Sicil, Disiplin, Soruşturma ve Ceza 20
g.) İkmal Esasları 21
h.) Diğer 21
6) Askeri Okullar 21
a.) Milli Savunma Üniversitesi 21
b.) Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi 28
c.) Gülhane Askeri Tıp Akademisi ve Asker Hastanelerinin Devri 29
7) Askeri Personel Rejimi 30
a.) 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nda değişiklikler 30
b.) 1111 sayılı Askerlik Kanunu’nda değişiklikler 34
c.) 211 Sayılı TSK İç Hizmet Kanunu’nda Değişiklikler 35
d.) 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri
Tazminat Kanunu’nda Değişiklikler 35
e.) 3269 Sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nda Değişiklikler 36
f.) TSK ve Bağlı Kurumlar ile JGK ve SGK’da Çalışanların Özlük
Haklarına İlişkin Diğer Düzenlemeler 37
4 OLAĞANLAŞAN OHAL: KHK’LARIN YASAL MEVZUAT ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
8) Askeri Yargı 38
9) Askeri Yasak Bölgeler ile İlgili Düzenleme 41
10) Savunma Sanayii Müsteşarlığı 41
11) Koruculuk 42
12) Diğer 42
13) Emniyet ve İstihbarat Alanına ilişkin Mevzuat Değişiklikleri 46
a.) Telekomünikasyon ve İstihbarat Alanına İlişkin Düzenlemeler 46
b.) Özel Harekat Polisi ile İlgili Değişikler 47
c.) Pasaport ve Ehliyetlere (Seyahat Hakkına) İlişkin Yeni Düzenlemeler 47
d.) Ateşli Silahların Bulundurulması ve Ruhsatına İlişkin Yapılan Değişiklikler 48
e.) 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda Değişiklikler 48
f.) İçişleri Bakanlığı Teşkilatında Yapılan Değişiklikler 49
g.) Yabancılar ve Uluslararası Korumaya İlişkin Yapılan Düzenlemeler 49
h.) Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Değişiklikler 50
i.) Mahalle ve Çarşı Bekçiliğinin Yeniden İhyası 51
j.) Disiplin Hükümleri 51
k.) İstihbarat Alanına İlişkin Düzenlemeler 51
l.) Güvenlik Soruşturmalarına İlişkin Değişiklikler 54
m.) Diğer 54
2. YARGI ALANINDAKİ DÜZENLEMELER 56
1.) Müdafiden Yararlanma Hakkı ve Avukatlık Mesleğinin
İcrasına Yönelik Düzenlemeler 56
a.) Müdafisiz Duruşmaya Devam Edilebilmesi 56
b.) Duruşmada Avukatla Temsile Kısıtlama 56
c.) Müdafilik Görevinden Yasaklama 56
d.) Soruşturma Safhasında Müdafiyle Görüşme Hakkına Sınırlama 57
e.) Cezaevinde Avukatla Görüşme Hakkına Sınırlama 57
2.) Soruşturma Tedbirlerine Karar Verme Yetkisine Yönelik Düzenlemeler 58
a.) Savcılara Yakalama Kararı Verme Yetkisi Tanınması 58
b.) El Koyma İşlemine Yönelik Yargısal Denetimin Zayıflatılması 58
c.) Arama ve El koyma Sırasındaki Güvencelerin Kaldırılması 58
d.) Taşınmaz, Banka Hesabı ile Her Türlü Hak ve Alacaklara El Koymanın
Koşullarının Yeniden Düzenlenmesi 59
e.) Kolluğa Belgeleri İnceleme Yetkisi Verilmesi 59
f.) Savcıya Bilgisayar Kayıtlarına El Koyma Yetkisi Tanınması 60
g.) Savcıya İletişimin Tespiti ve Dinlenmesi Kararı Verebilme Yetkisi Tanınması 60
h.) Savcıya Gizli Soruşturmacı Görevlendirme ve Teknik Araçlarla
İzleme Kararı Verme Yetkisi Tanınması 60
3.) Ceza Yargılamasında Silahların Eşitliği ve Doğrudan Doğruyalık
İlkesine Yönelik Düzenlemeler 61
a.) Avukatın Dosya İçeriğini İnceleme ve Örnek Alma Hakkının Kısıtlanması 61
OLAĞANLAŞAN OHAL: KHK’LARIN YASAL MEVZUAT ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 5
b.) Tanık Dinletme Hakkına Sınırlama 61
c.) Tanığı Sorguya Çekme Hakkına Sınırlama 62
d.) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Hakkına Sınırlama 62
e.) Hükmün Müdafi Yokluğunda Açıklanabilmesi 62
4.) Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkına Yönelik Düzenlemeler 63
a.) Gözaltı Süresinin Uzatılması 63
b.) Terörle Bağlantılı Suçlar Bakımından Azami Tutukluluk Süresinin Uzatılması 60
c.) Hukuka Aykırı Gözaltı ve Tutuklama Nedeniyle
Ödenecek Tazminatın Kesinleşmesi Şartı 63
d.) Tutukluluğun Dosya Üzerinden İncelenmesi 63
e.) Tutukluluğun Dosya Üzerinden İncelenmesi 64
f.) Cumhuriyet Savcısına Tahliye Kararlarına Karşı İtiraz Yetkisi Tanınması 64
5. Mahpus Haklarına Yönelik Düzenlemeler 64
a.) Mahpusların Ziyaret ve Haberleşme Hakkına Yönelik Kısıtlamalar 64
b.) Mahpusların Ceza İnfaz Kurumu Dışına Çıkmasının Kısıtlanması 64
c.) Mahpuslara Tek Tip Kıyafet Uygulaması 65
d.) Şartlı Salıverme Sürelerinin Kısaltılması 65
6. Adalete Erişim Hakkı ve Yargısal Güvencelere Yönelik Düzenlemeler 66
a.) OHAL KHK’ları Kapsamındaki İşlemler İçin Yürütmeyi Durdurma Yasağı 66
b.) OHAL KHK’ları Kapsamında Karar Alan, Darbe Teşebbüsü ve Terör Eylemlerinin
Bastırılmasında Görev Alan Kişilere Sorumsuzluk Getirilmesi 66
c.) OHAL Tedbirlerine Karşı Dava Yolunun Kapatılması 67
d.) Köyleri Boşaltılan Üniversite Öğrencilerine Verilen Karşılıksız Bursla
İlgili YÖK’e Karşı Açılan Davaların Düşürülmesi 68
e.) Ceza Kanunu’nda Düzenlenen Belirli Suçlar ve Terör Suçları Nedeniyle
Zararların Tazmini İçin Açılan Davalarda İvedi Tebligat Usulü ve Yargılama 68
f.) İdari Yargının Görev Alanına Giren Konularda İlamsız Takip Yapılamaması 69
g.) İdare Aleyhine Dava Masrafı ve Vekâlet Ücretine Karar
Verilemeyeceği Durumlara İlişkin Düzenlemeler 69
h.) Memur Disiplin Hukukundaki Soruşturma Sürelerinin Uygulanmaması 69
i) Yargıtay’da Duruşmalı Yargılamaya Kısıtlama 69
7) Adalet Sisteminin ve Yargı Düzeninin İşleyişine İlişkin Düzenlemeler 70
a.) İstinaf İncelemesine Dair Değişiklikler 70
b.) Hâkimler ve Savcıların Soruşturulma ve
Kovuşturulma Usulüne İlişkin Değişiklikler 71
c.) Vali, Kaymakam ve Milletvekillerinin Soruşturulma ve Kovuşturulma
Usulüne İlişkin Değişiklikler 72
d.) Kaldırılan Askeri Yüksek Yargıya İlişkin Düzenlemeler 73
e.) Adalet Bakanlığı Teşkilatına İlişkin Düzenlemeler 73
f.) Yüksek Yargı Alanındaki Düzenlemeler 73
g.) Hakimlik Mesleğine Alımla İlgili Düzenlemeler 75
8.) Yargı Alanındaki Diğer Düzenlemeler 78
6 OLAĞANLAŞAN OHAL: KHK’LARIN YASAL MEVZUAT ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
3. EKONOMİ 78
1.) El Konulan Kuruluşlarla İlgili Tedbir ve Düzenlemeler 78
2.) İflasın Ertelenmesi Talebiyle İlgili Değişiklikler 80
3.) İşsizlik Sigortasına İlişkin Düzenlemeler 80
4.) Varlık Fonuna İlişkin Düzenlemeler 81
5.) Kamu İhale Kanunu Kapsamında Değişiklikler 81
6.) Banka ve Finans Kurumlarının Faaliyetlerini İlgilendiren Düzenlemeler 82
7.) İnşaata Destek 83
8.) Vergi Kanunlarında Değişiklikler 84
9.) Diğer Değişiklikler 84
4. EĞİTİM 86
1.) Yüksek Öğretim Alanında Yapılan Düzenlemeler 86
2.) Milli Eğitim 87
3.) Özel Eğitim Kurumları 87
4.) Türkiye Maarif Vakfı 88
5.) Öğrenim Yurtları 88
5. SOSYAL GÜVENLİK 89
1.) Sosyal Güvenlik ve Sosyal Haklar 89
2.) Sağlık 90
3.) Sendikal Haklar 91
6. İDARİ YAPI 92
1.) Merkez ve Taşra idaresi ile ilgi Düzenlemeler 92
2.) Yerel Yönetimler 92
7. KAMU PERSONEL REJİMİ 94
8. BASIN ALANINDAKİ DÜZENLEME VE KISITLAMALAR 96
8. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI 98
SONUÇ 99
KONU BAŞLIĞI KHK NO ve MADDELER İLGİLİ YASAL MEVZUAT TABLOSU 105