Ermeni Soykırımı Birinci Dünya Savaşı esnasında, Osmanlı İmparatorluğu’nun Jöntürk hükümetinin sorumluluğunda gerçekleşti. 20. yüzyılın ilk sistematik soykırımından biri olan ve 1915 ile 1916 yılları arasında yaşanan bu katliam ve ölüm göçlerinde Türk kaynaklarına göre 300 bin, Ermeni tahminlerine göreyse 1,5 milyon insan hayatını kaybetti. 2005 yılında Alman Parlamentosu, Alman İmparatorluğu’nun olaylardaki rolünü oybirliğiyle kabul etti. Alman İmparatorluğu’nun Ermenilerin sürülmesi ve yok edilmesindeki rolü üzerine yürütülen toplumsal tartışmalar, Türkiye’deki tartışmaların da derinleşmesine katkıda bulunabilir –elbette Türkiye’yi bu ağır sorumluluktan kurtarmadan.
Soykırım konusu Türkiye’deki sivil toplum çevrelerinde giderek artan oranda tartışılıyor olsa da, bu durum resmi politika için geçerli değil. Türkiye tarihinin bu kısmıyla ilgilenmek isteyen bilimadamları ve yazarlar, cezai takibatı ve itibarlarının kamusal alanda yerle bir edilmesini göze almak zorunda. Burada Almanya, Ermenistan ve Türkiye’den konuklarımızla Almanya’nın Ermeni Soykırımı konusunda gösterdiği tavrı, tarihle yüzleşme imkanlarının neler olabileceğini tartışacağız.
Program
09.00 Toplantının açılışı
09.10 - 09.40 Ermeni Soykırımı konusundaki araştırmaların durumu
Raymond Kévorkian
09.40 - 10.10 Bu toplantının nedeni nedir?
Hans-Lukas Kieser
10.10 – 10.30 Kahve arası
10.30 – 13.00 Ermeni Soykırımı’nın tarihsel dizgeye yerleştirilmesi
1. Dünya Savaşı – Ulusalcılık – Emperyalizm ve Soykırım
Boris Barth
Ermeni Soykırımı ve Alman İmparatorluğu’nun rolü
Wolfgang Gust
Moderatör: Ulrike Dufner, Heinrich-Böll-Stiftung Derneği
13.00 – 14.00 Öğle yemeği
14.00 – 16.00 Alman siyasetinin uygulamadaki görevi
Bugüne kadarki kamu inisiyatiflerine genel bakış
Raffi Kantian
Kamusal görevin federal düzeyde ele alınmasının karşısındaki engeller
Marieluise Beck
Konunun ele alınmasında ve hesaplaşmada federal eyaletlerin üstleneceği rol
Günter Piening (Davet gönderildi.)
Moderatör: Marianne Zepp, Heinrich-Böll-Stiftung
16.00 – 16.30 Kahve arası
16.30 – 18.30 Almanya’da sivil toplum örgütlerinin duruşu
Sivil toplumdaki tartışmalar – Işık ve Gölge
Sophia Georgallidis
Taklit etmekten kaçınmayınız: Sivil toplumun rolüne dair olumlu örnekler:
1. Alman Yüksekokullar Birliği ve Sözel Tarih Projesi: Matthias Klingenberg
2. Kent turları: Doğan Akhanlı
3. Halk vicdanı açılımları: Toros Sarian
Moderatör: Bastian Hermisson, Heinrich-Böll-Stiftung
20.00 – 21.30 Resmi panel tartışması
Ermeni Soykırımı ve Alman kamuoyu
Ana konuşma:
Cem Özdemir – Bundesvorsitzender, Bündnis 90/Die Grünen
– Birlik 90/Yeşiller Partisi Eşbaşkanı
Panel tartışması katılımcıları:
Hans-Lukas Kieser – Historiker
– Tarihçi
Marieluise Beck – MdB, Bündnis 90/Die Grünen
– Birlik 90/Yeşiller Partisi parlamenteri
Doğan Akhanlı – Schriftsteller
– Yazar
Raffi Kantian – Deutsch-Armenische Gesellschaft
– Alman – Ermeni Kuruluşu
Moderatör: Ulrike Dufner – Türkiye Ofisi Yöneticisi
Heinrich Böll-Stiftung Derneği, İstanbul
İngilizce konuşmaların da olduğu toplantıda simultane çeviri olacaktır.