BİR İŞLETME MODELİ OLARAK KADININ GÜVENLİ ULAŞIMI

Pakistan’da bir yerden bir yere gidebilmek, kitle ulaşım araçları gelişmemiş olmadığından öyle kolay bir iş değil. Otobüse binerseniz geç kalmayı göze alırsınız, taksiye binerseniz, havalandırma olmadığından, varacağınız yere kadar ter içinde kalırsınız. İşte tam da bu noktada araba-paylaşım platformu Çareem devreye girer. Dubai merkezli bir girişim Uber’e benzer bir aplıkasyon üzerinden özel araba sahiplerini “al ve bırak” talebinde bulunan ya da yoldan alınacak müşteriler ile buluşturur. Taksici ile ücret pazarlığı yapmak yerine, vereceğiniz rakamı aplıkasyon belirler. Müşterilerin güvenliği açısından, sürücülerin oldukça çetin bir güvenlik kontrolü ve geçmiş taramısından geçmesi gerekir. Çareem, Pakistan piyasasına 2015 yılında girdi ve bugün itibariyle Pakistan’ın bütün büyük şehirlerinde mevcut. Aplıkasyonun başarısı yerel taksici ve bisiklet taksicilerin büyük protestolara neden olurken, Pencap eyaleti, Ocak 2017 tarihinde, araba paylaşım şirketini kapatmaya kalkıştı. Normal taksi şoförleri gelirlerinden endişe ederken, Çareem’in Pakistanlı kurucusu Müdaşsır Sheikha, işletmesinin sosyal bir vizyonu olduğunu savunuyor: 2020 yılına kadar Pakistan’da insanların yaşamlarını iyileştirecek ve 1 milyonluk istihdama ulaşacak bir kurum inşa etmek.

Ancak Çareem, bazı durumlarda müşterileri cezbetmekte halen zorlanmakta. Kullanılan bir reklam oldukça ters bir tepkiye neden oldu: “Çöpçatan bir teyzeden, ofise gitmek üzere araç çağıran müşterilere uygun eş bulması istendi. Çareem’in müşteri kitlesini oluşturan genç, eğitimli ve şehirli kadınlar bu reklamı oldukça rencide edici buldular. Çareem öncesi, şehirli kadın için ulaşım bir problemdi. Son derece ataerkil ve kadın düşmanı bir toplumda, Çareem kiralık araçla ulaşımı (gerçek zamanlı takip edilebilir teknolojisi ile) kolay ve güvenli hale getirene kadar, kadınlar erkek akrabalarına bağımlı hareket etmek zorundaydılar. Kadınları bağımsızlaştırdı ve birçoklarının sosyal hayatında devrimsel değişikliklere neden oldu. İşte bu yüzden çöpçatan teyze reklamı, kadınlara, heteroseksüel evliliği hayatın en büyük başarısı ve kadın vücudunun içinde varolableceği tek yapı olarak tanımlayan toplumda tutsak olduklarını hatırlatan bir tokat etkisi yaptı.